Άρθρα

Εμμονή με το υγιεινό φαγητό ή Ορθορεξία: έχει βάση;  

• 14 Μαρτίου, 2017
• by Δήμητρα Μελαδάκη
• Γενική Κατηγορία

Καθώς διανύουμε μία εποχή όπου μεγάλη μερίδα του πληθυσμού ασχολείται με το fitness, όλοι θα έχουμε στο κύκλο μας κάποιον που το έχει λίγο παρακάνει με την “υγιεινή” διατροφή ή (όπως συχνά την αποκαλούν) “καθαρή διατροφή”:

• δεν τρώει ποτέ γλυκά, τηγανητά, κοκκινιστά κτλ, παρά μόνο ψητά, σαλάτες, φρούτα, ξηρούς καρπούς
• έχει προγραμματίσει τη  ζωή του με τέτοιο τρόπο ώστε να τον εξυπηρετεί στην προετοιμασία και την κατανάλωση της διατροφής του (και όχι το αντίθετο)
• έχει μήνες να καταναλώσει πίτσα, burger ή οτιδήποτε άλλο θεωρεί “βρώμικο”

Αν τώρα όλα αυτά γίνονται σε υπερβολικό βαθμό ίσως μιλάμε για νευρογενή ορθορεξία, μία νέα διατροφική διαταραχή όπου το άτομο έχει γίνει εμμονικό με τη διατροφή του και νιώθει μεγάλο άγχος όταν καταναλώνει κάποια τροφή που ο ίδιος θεωρεί μη υγιεινή. Ορισμός συγκεκριμένος για το τι είναι “καθαρή διατροφή” δεν υπάρχει, και μάλιστα είναι πολύ διαφορετικό από άτομο σε άτομο. Χωρίς επεξεργασία, χωρίς γλουτένη, χωρίς λακτόζη, χωρίς “χημικά”, ωμοφαγία, παλαιολιθική δίαιτα και άλλα πολλά ανάλογα με το άτομο ή  ανάλογα με τον κάθε αυτό-αποκαλούμενο “ειδικό” που διαβάζει κάποιος στο διαδίκτυο, βλέπει στην τηλεόραση ή ακόμα χειρότερα επισκέπτεται στο γραφείο του.

Όπως είναι αναμενόμενο, δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να υποστηρίζουν την τήρηση ενός τέτοιου “καθαρού” διαιτολογίου σε μη κλινικές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα η αποφυγή γλουτένης στην κοιλιοκάκη.

Και για ποιο λόγο έχουν γίνει τόσο δημοφιλής;

Ίσως τρώγοντας “καθαρά” είναι εύκολο να ακολουθήσεις τις γενικές οδηγίες της καλής διατροφής, όπως την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και προϊόντων ολικής άλεσης, ενώ ταυτόχρονα αποκλείονται ενεργειακά πυκνά τρόφιμα όπως γλυκά, σφολιατοειδή και fast food. Και άρα μπορεί να βοηθηθεί κάποιος να χάσει ή να διατηρήσει το βάρος του και να βελτιώσει τους δείκτες υγείας του. Ταυτόχρονα, η τήρηση μιας τόσο αυστηρής διατροφής κάνει το άτομο να αισθάνεται καλά ψυχολογικά, ότι έχει τον έλεγχο και είναι πιο δυνατό από τα ερεθίσματα γύρω του (κοινά χαρακτηριστικά με την ανορεξία).

Η λύση είναι για άλλη μία φορά το μέτρο. Ούτε να καταναλώνουμε καθημερινά burger, κρέπες και πολλά λίτρα αναψυκτικού, αφού έτσι κατά πάσα πιθανότητα θα πάρουμε βάρος και δεν θα νιώθουμε καλά με το σώμα μας. Ούτε όμως να αποκλείουμε ολόκληρες ομάδες τροφίμων από τη διατροφή μας και ιδιαίτερα χωρίς αυτό να έχει επιστημονική βάση. Στόχος είναι η προσαρμογή της διατροφής στον τρόπο ζωή σας και στα ωράριά σας, και όχι η προσαρμογή της καθημερινότητά σας με βάση τη διατροφή σας. 

Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στις πηγές πληροφοριών και συμβουλών. Η διατροφή που ακολούθησε κάποιος και πέτυχε, δεν σημαίνει ότι είναι ο μόνος τρόπος να πετύχετε το στόχο σας, άρα ας είστε κριτικοί με το τι ακούτε στο γυμναστήριο ή στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Και ένα πολύ απλό τιπ: όσο πιο πολύ συγκεκριμένη είναι η διατροφή που σας προτείνει κάποιος (π.χ. θα τρως κάθε πρωί 1 κ.σ. βρώμη, 1 κ.γ. ταχίνι και 12 goji berries) ή/ και όσο πιο πολλά τρόφιμα αποκλείει (απαγορεύονται οι ντομάτες, το άσπρο αλεύρι κτλ), τόσο πιο ύποπτα είναι τα πράγματα.

Μέτρο λοιπόν στις διατροφικές επιλογές για σωματική αλλά και ψυχολογική ισορροπία!